جایگزین قند

قند و شکر با طعم شیرین خود غذاها و نوشیدنی های ما را دلپذیر و خوش طعم می کنند. اما در مقابل این شیرینی و خوش طعمی مضرات و خطراتی است که بدن و سلامتی ما را تهدید می کند و بیماری هایی مانند چاقی و دیابت را به همراه خواهد داشت. عده ای قند و شکر را به صورت روزانه در برنامه غذایی خود گنجانده اندو توجهی به مضرات آن ندارند. قند و شکر طی فرایند تصفیه شدن در کارخانه تمام مواد معدنی، ویتامین، املاح و آنزیم های خود را از دست می دهند و هیچ فایده ای با خوردن آن نصیب ما نخواهد شد. مخصوصا در افراد پیر و سالخورده مصرف قند و شکر می بایست با احتیاط مصرف شود.

در این مقاله به مواد غذایی می پردازیم که می توان آن ها را جایگزین قند و شکر کرد و از طعم شیرین آن ها را نیز بهره مند شد. 

قند یا شکر چیست ؟ 

اکثر ما قند را یک ماده سفید رنگی می شناسیم که با چای و قهوه از آن استفاده می کنیم. اما قند یک کربوهیدرات ساخته شده از کربوهیدرات یک یا دو واحد است که فروکتوز، گلوکز، ساکارز، مالتوز و یا لاکتوز می باشد. شکر هم به صورت طبیعی در اکثر مواد غذایی، حتی در مقادیر کم به صورت های جداگانه و یا ترکیبی موجود است. به طور مثال قند ترکیبی از گلوکز و فروکتوز است و لاکتوزی که در لبنیات موجود است ترکیبی از گلوکز و گالاکتوز می باشد.

جهت خرید عمده قند با قیمت ارزان و مناسب از شرکت تامین فلات کلیک کنید. 

عوارض جانبی قندهای تصفیه شده 

• پوسیدگی های دندانی 
• چاقی و اضافه وزن
• بیماری های قلبی و عروقی 
• دیابت 
• ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن
• بیماری های کبدی و کلیه 
• پیری زودرس 
• اختلالات روحی 
• اگزما 
• انواع خاصی از سرطان 

انواع شیرین کننده ها 

بهترین کار، حذف کردن قند و شکر از رژیم غذایی می باشد. همچنین می توان شیرین کننده هایی را جایگزین قند و شکر کرد. در ادامه به انواع شیرین کننده ها می پردازیم.

شیرین کننده مصنوعی 

شیرین کننده های مصنوعی، موادی هستند که در مواد غذایی و نوشیدنی ها جایگزین شکر می باشند و ممکن است از مواد طبیعی تولید شوند. شیرین کننده های مصنوعی به دو گروه بزرگ تقسیم می شوند که شامل موارد زیر است.

شیرین کننده مغذی

توسط شیرین کننده های مغذی انرژی و کالری کمی وارد مواد غذایی می شود و با الکل های داخل مواد غذایی ترکیب می شود. 

شیرین کننده غیر مغذی 

شیرین کننده های غیر مغذی انرژی به مواد غذایی اضافه نمی کند و در مقدار بسیار کم استفاده می شوند و همچنین جزء شیرین کننده های قوی و از شکر معمولی بسیار شیرین تر هستند.

موارد مصرف شیرین کننده های مصنوعی

1. انواع مربا 
2. انواع ژله ها 
3. لبنیات 
4. نوشابه ها و نوشیدنی ها 
5. آب نبات 
6. پودینگ 
7. غذاهای کنسرو شده 
8. مواد غذایی فرآوری شده

عوارض شیرین کننده های مصنوعی 

1. سردرد های میگرنی 
2. اختلال خلقی 
3. ناراحتی های گوارشی 
4. ناراحتی های قلبی 
5. اختلالات کبد و کلیه 
6. سرطان  

شیرین کننده های طبیعی 

شیرین کننده های طبیعی از مواد طبیعی و بدون هیچ ماده ی افزودنی شیمیایی ساخته شده است. همه قندهای سفید، قهوه ای، پودری و گرانولی تصفیه شده اند ولی بعضی  شیرین کننده های طبیعی با مرحله های کمتری در فرآیند تصفیه ساخته می شوند که این باعث از بین نرفتن کامل ویتامین ها، آنزیم ها و املاح و مواد معدنی آن می باشد.

این موضوع که تولید کنندگان ذرت، شربت ذرت با فروکتوز بالا را به عنوان شیرین کننده طبیعی معرفی کرده اند، صحت ندارد و شربت ذرت از تبدیل گلوکز به فروکتوز در نشاسته ذرت اصلاح شده ژنتیکی تولید می شود. فروکتوز یکی از قندهای ساده می باشد که توسط کبد متابولیزه و سبب افزایش قند خون می شود. این قند با سرعت زیاد باعث ذخیره چربی در کبد می شود و باعث به وجود آمدن کبد چرب خواهد شد.

موارد شیرین کننده های طبیعی 

عسل 

عسل یک محصول طبیعی که توسط زنبور عسل به وجود می آید. عسل دارای آنزیم ها، آنتی اکسیدان ها، آهن، روی، پتاسیم، کلسیم، فسفر، ب6، نیاسین و ریبوفلاوین می باشد. در صورت استفاده از عسل بهتر است آن را با مواد و مایعات داغ مخلوط نکنید زیرا مواد معدنی و ویتامین های آن از بین می رود. میزان قند در هر 100 گرم عسل 80 گرم می باشد. 

خرما 

شیره خرما یکی از شیرین کننده های طبیعی به حساب می آید که دارای خاصیت های فراوانی می باشد. خرما به راحتی هضم می شود و حاوی پتاسیم، مس، آهن، منگنز، منیزیم و ب6 می باشد. خرما از سکته جلوگیری می کند و باعث کاهش کلسترول خون می شود.

شکر نارگیل 

شکر نارگیل طی فرآیند تبخیر شیره شکوفه های نارگیل بدست می آید. ترکیب آن شبیه شکر قهوه ای است و حاوی آهن، روی، کلسیم، پلی فنل ها، پتاسیم، آنتی اکسیدان ها و فسفر می باشد و همچنین گزینه بسیار خوبی برای بیماران دیابتی می باشد.

شیره افرا

شیره افرا حاوی کلسیم، پتاسیم، روی، منگنز و آنتی اکسیدان است. و طی 4 مرحله بدست می آید که شامل مراحل زیر است.

1. سوراخ کردن درخت 
2. جمع آوری شیره 
3. جوشاندن شیره 
4. رد کردن از صافی 

نکتار آگاو 

نکتار آگوا از گیاه آگاو بدست می آید. نکتار این گیاه همانند عسل اما مقداری شیرین تر و رقیق تر می باشد. نکتار آگوا حاوی آهن، کلسیم، پتاسیم، منیزیم می باشد. 

ملاس 

ملاس یک ترکیب مغذی است که از نیشکر بدست می آید که حاوی بالاترین مقدار آنتی اکسیدان و فنلی نسبت به عسل، شیره افرا، شربت آگاوه و ملاس چغندر می باشد. این ماده می تواند جایگزین قند و شکر باشد. ملاسی که از جوش اول حاصل می شود، ملاس شفاف نام دارد. ملاس جوش دوم کمی تیره است و ملاس حاصل از جوش سوم بسیار غلیظ و تیره می باشد و طعم آن به تلخی میزند. ملاس حاوی کلسیم، پتاسیم، آهن، منگنز، سلنیوم، ب6 و منیزیم می باشد.

عصاره برنج قهوه ای 

عصاره برنج قهوه ای از تخمیر نشاسته برنج به قندهایی که قابل هضم شدن هستند، در می آید که در نتیجه تخمیر و تبخیر یک شیره غلیط به رنگ کهربایی می باشد. همچنین بعضی از شیره های برنج قهوه ای حاوی گلوتن هستند.

استویا 

استویا یک گیاه مربوط به آمریکای جنوبی می باشد. بهترین جایگزین قند و شکر به دلیل حفظ سطح قند خون و کاهش وزن می باشد. این گیاه 200 برابر شیرین تر از شکر سفید است و فاقد عوارض و کربوهیدرات و کالری می باشد.

کشمش

کشمش به عنوان دومین شیرین کننده بعد از عسل نامیده می شود. کشمش نیز مانند عسل در صورتی که به صورت طبیعی تولید شود، جایگزین مناسبی برای قند و شکر محسوب می شود. هر در 100 گرم کشمش 58 گرم قند وجود دارد. کشمش باعث تقویت بنیه و تنظیم کننده قند خون می باشد. 

توت خشک

توت خشک بدست آمده از روش های طبیعی بسیار برای بدن مفید است. باعث درمان سرفه و آسم و روماتیسم می شود. خاصیت ضد سرطانی دارد و از کم خونی جلوگیری می کند و همچنین باعث کاهش قند خون می شود. در هر 100 گرم توت خشک 7 گرم قند وجود دارد.

انجیر خشک

انجیر خشک دارای خواص زیادی از جمله تقویت حافظه، ضد سرطان، درمان گلودرد، تقویت ریشه مو، درمان لاغری و … و همچنین سرشار از ویتامین ها و آنتی اکسیدانها می باشد. انجیر هم مانند سایر مواد دیگر می بایست به روش طبیعی تولید شود و جایگزین مناسبی برای قند می باشد. در هر 100 گرم اننجیر خشک 45 گرم قند وجود دارد. 

سالم ترین قند کدام است؟

با وجود تنوع در قندها، آن ها از نظر تغذیه ای بسیار به یکدیگر شبیه هستند. همه قندها از گلوکز، فروکتوز و ساکاروز تشکیل شده اند. این سه، شکل اصلی قند هستند که به یک میزان کالری را تامین می کنند. قندهایی که غلظت بیشتری دارند مانند عسل، فروکتوز بیشتری هم دارند، بنابراین برای رسیدن به شیرینی شکر مقدار کمتری عسل لازم است. همچنین شربت افرا و عسل دارای آب زیادی هستند بنابراین دارای قند کمتری نسبت به شکر می باشند. قندهایی که کمتر فرآوری شده اند، مانند شکر نیشکر، شکر نارگیل و شکر تربینادو، مواد معدنی و آنتی اکسیدان بیشتری دارند هرچند این میزان ناچیز باشد.

اگرچه شیرین کننده های طبیعی کمتر فرآوری شده اند اما از نظر تغذیه ای تفاوت ناچیزی با قندهای فرآوری شده دارند. از بهترین برندهای قند در ایران می توان به قند باخ اشاره کرد که بسیاری از سازمان ها و شرکت ها  این برند را در سفارش اداری ملزومات اداری خود قرار می دهند و فاکتور رسمی دریافت می کنند. 

بهترین جایگزین قند و شکر چیست؟

به طور کلی اگر به دنبال جایگزین مناسب برای قند هستید، بهتر است مصرف قند را در رژیم غذایی خود محدود نمایید زیرا تفاوت بین آن ها بسیار ناچیز است. قندهایی با حداقل فرآیند فرآوری شدن تنها دارای ریز مغذی های ناچیزی هستند و طبق مطالعات برتری آنها محدود است. 

می بایست مصرف قند را به 10 درصد از کل کالری دریافتی روزانه خود محدود نمایید و در بهترین حالت این میزان کمتر از 5 درصد می باشد. قند و شکر اضافه شده در رژیم غذایی شامل 6 قاشق چای خوری (25گرم) در روز برای زنان و 9 قاشق چای خوری (36گرم) در روز برای مردان می بایست محدود شود.